Ostrowiec Świętokrzyski_Kolegiata pw. św. Michała Archanioła

Opis

Kolegiata pw. św. Michała Archanioła

Kościół został konsekrowany 8 VIII 1614 r. przez bpa Waleriana Łubieńskiego pw. św. Uriela Archanioła. Posiadał wówczas 3 ołtarze: głównego patrona, św. Wawrzyńca i św. Marii Magdaleny. W 1637 r. istniał przy parafii szpital dla ubogich. W 1644 r. miał powstać murowany kościół.

W okresie potopu szwedzkiego ostrowiecka świątynia została zniszczona. Po odbudowie kościół został konsekrowany przez bpa Andrzeja Trzebickiego w 1672 r. pod nowym wezwaniem św. Michała Archanioła. W tym okresie ołtarz główny przedstawiał Niepokalane Poczęcie Najświętszej Marii Panny, dwa boczne ołtarze poświęcone były św. Annie i św. Kazimierzowi. Obok kościoła znajdowała się dzwonnica i kostnica zaś ogrodzony teren wokół kościoła wykorzystywany był jako cmentarz i ogrodzony.

W 1778 r. gdańszczanin Eryk Fryderyk Koch odlał dla kościoła dzwon z wyobrażeniem św. Trójcy. Restaurację kościoła rozpoczęła w 1784 r. Konstancja z Denhoffów I voto Sanguszkowa II voto Rogalińska, zaś zakończył w 1803 r. Józef Klemens Czartoryski. W 1828 roku ławnik Łukasz Pietrzykowski ufundował kolejny dzwon odlany przez Gejzlera. Przed 1890 r., dzięki Władysławowi Laskiemu (1831-1889), właścicielowi dóbr ostrowieckich, zbudowano dwie wieże frontowe boczne.

Plany rozbudowy kościoła w stylu neobarokowym wg projektu architekta Stefana Szyllera (1857-1933) przygotowano za czasów proboszcza Jana Naulewicza, jednak budowy wówczas nie podjęto. Rozbudowany został dopiero w latach 1924 -1938 (podniesiono i przedłużono nawę główną, dobudowano nawy boczne, kaplicę pogrzebową, salę bracką, zakrystię oraz wzniesiono okazałą wieżę. Nad nawą środkową i dwiema kaplicami wybudowano trzy wieżyczki. Pozostałością pierwotnego kościoła są części murów prezbiterium i nawy. Dachy kościoła pokryte były dachówką (obecnie miedzianą). W 1944 r. architekt Józef Jamroz (zm. 1985r.) wykonał natomiast ołtarz główny z kamienia.

Fot. Kamil Król

W październiku 1907 r. OB PPS dokonała w pobliżu kościoła zabójstwa dwóch strażników fabrycznych. Wojsko rosyjskie otoczyło wówczas kościół przeprowadzając rewizję uczestniczących w mszy świętej. W głównym wejściu z lewej strony znajduje się wmurowana tablica upamiętniająca ofiary egzekucji na Rynku 30 IX 1942 roku.

Wchodzimy do kruchty. Na wprost oglądamy piękną kratę l zaprojektowaną przez Tadeusza Rekwirowicza, a wykonaną w 1936 r. w Zakładach Ostrowieckich. Po prawej stronie u dołu  znajduje się herb województwa sandomierskiego, po lewej herb Ostrowca (wzór z 1917 r.), u góry na wstędze napis: A.D. 1936. U dołu po bokach znak Zakładów Ostrowieckich - OZ.

Z lewej strony tablica marmurowa poświęcona żołnierzom Obwodu Opatowskiego AK. Z prawej tablica marmurowa poświęcona harcerzom Hufca Ostrowieckiego Szarych Szeregów. Po prawej   stronie  kruchty  tablica  poświęcona poległym członkom Organizacji Odwet-Jędrusie.

Fot. Kamil Król

(W. Brociek "Ostrowiec i okolice".Przewodnik, wyd.przez AgencjęJP s.c., Kielce 1998)