Spacerkiem po Ostrowcu I
SPACERKIEM PO OSTROWCU I
RYNEK
Najstarsza część miasta. Jan Gawroński kiedy podjał decyzję o lokacji miasta kazał wykarczować las na przecięciu szlaków na skrzyżowaniu szlaków handlowych od Opatowa do Iłży i Kunowa oraz Solca nad Wisłą. W ten sposób wyznaczył pierwsze miejsce na osiedlanie się mieszkańców w nowo powstałym mieście. Rynek pełnił rolę placu targowego. Miejsce zgromadzeń i manifestacji.
Ostrowiec, Gub. Rad. : Rynek, Źródło: Ostrowiec : nakładem F. Bykowskiego, [1910] ([miejsce nieznane : drukarz nieznany])
Rynek 34 tablica upamiętniająca udział Szarych Szeregów w działalności konspiracyjnej. W tym domu mieściła się wytwórnia granatów. Zabudowa północnej i zachodniej pierzei Rynku pochodzi z początków XX w.
KOLEGIATA św. MICHAŁA
Kościół konsekrowano w 1614r.. Zniszczony w czasie Potopu Szweckiego odbudowany w 1672r pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Obecny wygląd zawdzięczamy rozbudowie kościoła w latach 1924-1938. Ze starego kościoła pozostały mury prezbiterium nawy głównej.
12 VI 2000 r. bp Świerzawski podniósł kościół parafialny do godności kolegiaty i erygował kapitułę kolegiacką, której patronem jest św. Michał Archanioł. Krata, oddzielająca kruchtę kościoła od nawy głównej ,projektu Rekwirowicz ,wykonana została w Zakładach Ostrowieckich.
Kolegiata św. Michała Archanioła. Fot. Kamil Król
Tablice znajdujące się w kruchcie kościoła upamiętniają:
-wizytę Achillesa Ratiego ( późniejszego papieża Piusa XI) w Ostrowcu (7 IX 1918r)
-ks. Bolesława Strzeleckiego wikariusza w kościele św. Michała, którego papież Jan Paweł II ogłosił błogosławionym w gronie 108 męczenników z okresu II Wojny światowej
Na terenie przy kościelnym znajduje się pomnik poświęcony Powstaniu Styczniowemu- Krzyż z czasów powstania. Obok wejścia na teren kościoła figura Jana Nepomucena z 1776 r.
Ul. Górzysta 3 – pierwsza siedziba Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, od 1933r. do czasów wojny, mieściło się tu muzeum PTK
DOM POD FILARAMI (obecnie „Ideal”) w czasie wojny powielano tu prasę konspiracyjną Armii Krajowej
Fot. Kamil Król
- ALEJA - APTEKA -najstarsza w mieście, której właścielem był Stanisław Paklezy. Dom należał do Kiwy Roseta.
Fot. Kamil Król
Aleja – dom obok MEX-u , w okresie międzywojennym siedziba Komunalnej Kasy Oszczędnościowej. W czasie II wojny światowej żołnierze AK przeprowadzili śmiałe akcje zdobycia pieniędzy na działalność konspiracyjną.W latach 1953 – 1993 była tu główna siedziba PKO.
ALEJA - SIEDZIBA PTTK- w latach trzydziestych XX w. mieściło się tu kino „Palace należące do Czesław Głowackiego
Na budynku tablica poświecona patronowi oddziału PTTK – Stanisławowi Jeżewskiemu.
Do 1914 r. mieścił się tu dom bankowy i cyrkuł. W czasie I wojny światowej miała tu siedzibę żandarmeria austryjacka. Po wojnie wznowił działalność Dom Bankowy. W 1928 r. budynek wykupił Sąd Grodzki . W czasie II wojny światowej była tu siedziba policji ochrony kolei i żandarmerii, a w piwnicach mieścił się areszt. Po wojnie miesił się tu Sad Rejonowy , a następnie Posterunek Policji w Bodzechowie .
ALEJA - KINO "ETIUDA” (dawny Zakładowy Dom Kultury) – W 1926r. działacze PPS podjęli starania o przekazaniu placu pod Dom Robotniczy. Powstało Stowarzyszenie Budowy Domu Robotniczego gromadzące fundusze na budowę.
Kino Etiuda. Fot. Kamil Król
Kamień węgielny wmurowano w 1937r. Prace przy budowie przerwała wojna. W 1946 r. pracownicy ostrowieckiej huty opodatkowali się na rzecz budowy Domu Robotniczego. Tadeusz Rekwirowicz zmodernizował pierwotny projekt Jerzego Wajdlinga i w latach 1947-1953 budowa była kontynuowana. Na elewacji budynku od strony parku znajdują się portrety wykonane przez artystów ASP w Warszawie . Artyści Szwacz i Nina Dudzianka upamiętnili swoje wizerunki w portretach górnika i traktorzystki.
- PARK MIEJSKI im. J. PILSUDSKIEGO - w 1919r. Rada Miasta podjęła decyzję o budowie parku według projektu Franciszka Szaniora. W 1932 r. odsłonięto pomnik J. Piłsudskiego. W pobliżu Kamiennej znajduje się stacja pomp , która powstała w ramach realizacji projektu Adama Packa z 1938r. którego celem miała być budowa wodociągów i kanalizacji miasta.
Fot. Kamil Król
- POCZTA– wybudowana w latach 1925 -1927 wg projektu Witolda Minkiewicza Otwarta 1VII 1927r. W okresie międzywojennym reprezentacyjny budynek miasta, przed którym odbywały się defilady w święta państwowe.
Poczta. Fot. Kamil Król
HOTEL ACCADEMIA (DAWNA GROMADA) - przy aleji 3 Maja, na przeciwko poczty. Za hotelem pałacyk Bolesław Rylla (ul. Czysta)
Hotel Accademia. Fot. Kamil Król
(J.W. ,na podst. ”Ostrowiec Świętokrzyski i okolice” Cz. I - tekst W.Brociek)