Powiat Ostrowiecki  powstał 1 stycznia 1999 roku z mocy Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie terytorialnym (Dz. Ust. Nr 91 poz. 578). W jego skład wchodzą: Miasto Ostrowiec Świętokrzyski, Gminy Bałtów,  Bodzechów, Ćmielów, Kunów i Waśniów, o łącznej powierzchni 616,33 km ². 
      W okresie przedpiastowskim tereny te zamieszkiwały związki plemienne Lędzian. W początkach państwowości polskiej weszły w skład prowincji sandomierskiej. W okresie rozbicia dzielnicowego (1138 – 1306 r.) prowincja sandomierska  stała się samodzielnym  księstwem władanym przez syna Bolesława Krzywoustego – Henryka, a po jego śmierci, najmłodszego syna Kazimierza Sprawiedliwego. Po zjednoczeniu Polski przez Władysława Łokietka, księstwo przekształcono w województwo sandomierskie. W 1471 roku w skład województwa sandomierskiego wchodziły powiaty: sandomierski, wiślicki, radomski, opoczyński i chęciński. Powiat opatowski, został wydzielony znacznie później, aczkolwiek sejmiki wojewódzkie odbywały się w mieście Opatowie. Stan ten trwał do III rozbioru, (1795 r.) w wyniku którego region znalazł się w zaborze austriackim. Po 1815 roku wszedł w skład Królestwa Kongresowego a siedzibę województwa sandomierskiego przeniesiono do Radomia. W roku 1837  województwo sandomierskie przemianowano w gubernię, której zasięg parokrotnie zmieniano. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku ówczesny powiat opatowski, a wraz z nim tereny obecnego Powiatu Ostrowieckiego, znalazły się w powstałym województwie kieleckim. Na terenie obecnego Powiatu Ostrowieckiego znajduje się 5 starych ośrodków miejskich. Waśniów lokowany w 1351 roku i nadany klasztorowi cystersów w Wąchocku. Kunów otrzymał prawa miejskie w 1365 roku i był siedzibą administracji dóbr biskupów krakowskich. Ćmielów przekształcony z osady w miasto w roku 1505 przez Krzysztofa Szydłowieckiego, Denków założony przez Stanisława Michowskiego w roku 1564 (dziś dzielnica Ostrowca Świętokrzyskiego) oraz Ostrowiec założony samowolnie przez Jakuba Gawrońskiego w 1597 roku. W roku 1924 Ostrowiec został wydzielony z obszaru administracyjnego powiatu opatowskiego i otrzymał status powiatu grodzkiego, który utracił w 1975 roku. Kwestią szczegółową są historyczne stosunki własnościowe dóbr ziemskich  na terenie obecnego Powiatu Ostrowieckiego, do których odnosi się literatura przedmiotu (Jerzy Moniewski „Kartki z przeszłości Ostrowca i jego okolicy”, nakładem Muzeum Historyczno-Archeologicznego w Ostrowcu Św. Ostrowiec 1991 r.)