Marian Raciborski botanik, jeden z pierwszych w Polsce paleobotaników, pionier ruchu ochrony przyrody w Polsce. Urodził się w 1863r. w Brzóstowej k. Ćmielowa w rodzinie zubożałej szlachty. Ojciec był pracownikiem nadzoru technicznego fabryki fajansu i porcelany w Ćmielowie. Wykształcenie podstawowe uzyskał w Krakowie, początkowo studiował na Politechnice Lwowskiej, ale szybko zrezygnował z nich na rzecz filozofii na UJ z ukierunkowaniem na botanikę. W czasie studiów opublikował pierwszą pracę pt.: „Przyczynek do flory roślin naczyniowych wadowickiego i myślenickiego obwodu”. W 1886r. zdał eksternistycznie egzamin dojrzałości, co otworzyło mu drogę do kariery naukowej.

Po powrocie do kraju otrzymał katedrę botaniki naw Krajowej Szkole Rolniczej w Duklanach. W 1904r. został przewodniczącym Polskiego Towarzystwa Przyrodniczego. Dzięki jego zabiegom w 1907r. powstał Instytut Biologiczno – Botaniczny na Uniwersytecie Lwowskim , a dwa lata później Raciborski został mianowany profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Lwowskiego. W tym okresie zapoczątkował spotkania przyrodników o różnych specjalnościach w ramach „czwartków botanicznych”, idee „czwartków’ kontynuował z powodzeniem później w Krakowie.
W 1910r. Rada Wydziału Filozofii UJ podjęła decyzję o powołaniu Marian Raciborskiego na stanowisko dyrektora Ogrodu Botanicznego, które objął dwa lata później.
Marian Raciborski był pionierem ruchu ochrony przyrody. Poszerzył pojęcie pomnika przyrody o okazy martwej natury.
Marian Raciborski zmarł 24 marca 1917r. w Zakopanym, został pochowany na cmentarzu zasłużonych na Pęksowym Brzysku.
 

W 1889r. uzyskał stypendium , które umożliwiło mu studia  za granicą.

fot.Raciborski na JawieW1896r. dyrektor Holenderskiego Ogrodu Botanicznego w Bogorze na Jawie Melchior Tereub poszukiwał pracownika. Jego przyjaciel Karol Goebl zarekomendował mu Mariana Raciborskiego. W ten sposób Raciborski spędził na Jawie 4 lata. Badania flory na Jawie przyniosły mu sławę i uznanie na świecie.